
Het beschermen van ideeën
Auteursrecht
De Auteurswet biedt bescherming aan de makers van werken van letterkunde, wetenschap of kunst. Om voor bescherming in aanmerking te komen, moet het werk aan twee eisen voldoen:
- het werk moet zintuiglijk waarneembaar zijn, dus te lezen, te horen of te zien
- het werk moet origineel zijn: de hand van de maker moet er dus in herkenbaar zijn.
Als een idee schriftelijk is uitgewerkt, dan is die tekst beschermd, maar het idee zelf niet. U kunt bewijzen dat u het auteursrecht op een stuk heeft door een depot bij de notaris te nemen. Ook kunt u onder andere bij het Benelux Bureau voor de Intellectuele Eigendom (BBIE) uw idee/werk digitaal deponeren. Deze registraties niet verplicht maar wel aan te raden, omdat uw werk dan wordt voorzien van een datum en een paraaf. Zo kunt u aantonen dat u de eerste was met het auteursrecht. Het auteursrecht biedt een uitsluitend recht aan de maker om zijn werk openbaar te maken en te verveelvoudigen. Het auteursrecht is geldig van het moment van creatie tot zeventig jaar na de dood van de auteur van het werk. Daarna gaat het recht over op de erven van de auteur.
U kunt met uw auteursrecht twee dingen doen. U kunt toestemming geven aan derden om het werk te exploiteren tegen een periodieke vergoeding. Het auteursrecht blijft dan bij u. Daarnaast kunt uw auteursrecht overdragen, dan krijgt u eenmalig een bedrag betaald maar bent u geen eigenaar van het auteursrecht meer. In beide gevallen verdient het de voorkeur om een overeenkomst op papier te stellen, hoewel ook mondelinge of schriftelijke toestemming verleend kan worden.
Merken
Met een sterke merknaam straalt u vertrouwen en kwaliteit uit. Een merk kan verschillende verschijningsvormen hebben. Een teken, woord, beeld, kleuren, cijfer- en lettercombinaties, tekeningen, slogans en zelfs vormen kunnen een merk zijn. Elk teken dat waren en diensten van een onderneming kan onderscheiden van andere ondernemingen kan als merk worden geregistreerd.
U kunt exclusief recht op een merk krijgen door het te deponeren bij het Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom (BBIE) in Den Haag. De bescherming strekt zich dan uit over Nederland, België en Luxemburg voor een periode van tien jaar. Daarna kunt u per tien jaar uw merkenrecht verlengen. Wanneer u zaken doet met het buitenland dan kunt u, voor de Europese Unie, zich laten registreren bij het Europese Merkenbureau in Alicante, Spanje. Ook hier is de geldigheid van het merkenrecht en de verlening hierop tien jaar geldig. Als u starter bent zonder ervaring doet u er verstandig aan om u te laten bijstaan door een gemachtigde. Dit is een juridisch specialist op het gebied van octrooien, merken en modellen. Tevens kunt u bij uw gemachtigde terecht om te laten onderzoeken of uw merknaam wel uniek is in Nederland, Europa of zelfs de wereld. Wanneer u uw merknaam heeft gedeponeerd kunt u een vinger aan de pols houden door merkbewaking toe te passen. Zo houdt u in de gaten of andere personen een merk deponeren die misschien erg op die van u lijkt. U kunt dan eventueel tijdig juridische actie ondernemen.
Tekeningen en modellen
Ook tekeningen en modellen kunt u laten registreren om namaak te verhinderen, deze moeten dan wel nieuw zijn. Daarnaast moeten ze een gebruiksfunctie hebben en mogen ze niet in strijd zijn met de goede zeden of openbare orde. Zo heeft een ansichtkaart een gebruiksfunctie en kan dus wel worden gedeponeerd, een schilderij of een beeld niet. Bij het Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom (BBIE) in Den Haag (www.boip.int) kunt u door deponering het exclusief recht op een tekening of model verkrijgen voor de gehele Benelux. Deze rechten gelden voor een periode van vijf jaar en de inschrijving kan maximaal vier keer worden verlengd. Net als bij het merkenrecht is het verstandig om u te laten begeleiden door een gemachtigde. Wanneer u uw model of tekening niet deponeert heeft u geen rechten bij inbreuk door een ander. Wilt u ook bescherming in andere landen dan de Benelux dan kunt u het beste uw gemachtigde inschakelen omdat er voor verschillende landen in en buiten Europa andere regels gelden. Net als bij het merkenrecht is het belangrijk om ook uw tekeningen- en modellenrecht te bewaken. Hiermee wordt bedoeld dat u controleert welke modellen en tekeningen anderen laten registreren. Als er bijna gelijke modellen of tekeningen worden gedeponeerd kunt u snel ingrijpen.
Octrooien
Wanneer u een uitvinding heeft gedaan (een product of werkwijze van technische aard) dan kunt u een octrooi aanvragen (ook wel patent genoemd). Een uitvinding dient een technisch probleem op te lossen. Door een octrooi aan te vragen voor uw uitvinding verzekert u zich ervan dat u de enige bent die uw uitvinding mag gebruiken, verkopen of op een andere manier in omloop mag brengen. Het Octrooicentrum Nederland in Rijswijk is een zelfstandig onderdeel van het Ministerie van Economische Zaken en verleent octrooien. Uw octrooi dient wel aan een aantal eisen te voldoen. Er moet sprake zijn van een uitvinding die nieuw en innovatief is. Verder moet het industrieel toepasbaar zijn en niet in strijd zijn met de openbare orde of goede zeden. U dient de beschrijving van het technisch idee openbaar te maken zodat iedereen de beschrijving van de octrooien kan inzien.
Degene die de octrooiaanvraag indient wordt als uitvinder beschouwd. Dit kan één of meerdere personen zijn of een werkgever. Alle Nederlandse octrooien zijn maximaal 20 jaar geldig. Voor alle Nederlandse octrooiaanvragen verricht Octrooicentrum Nederland een onderzoek naar de ´stand der techniek´. Dit onderzoek geeft inzicht in de nieuwheid en inventiviteit van de vinding. De kosten voor een onderzoek zijn 100 Euro. Voor internationaal onderzoek is dit 794 Euro. Een octrooihouder moet binnen drie jaar bedenken of hij zijn octrooi wil behouden. Daarnaast mag een octrooiaanvraag mag nu ook in het Engels worden ingediend. De conclusies moeten nog wel in het Nederlands worden beschreven.
Voor meer informatie over octrooien in Nederland gaat u naar; www.octrooicentrum.nl Wilt u ook octrooien in het buitenland dan kunt u deze indienen bij het Europees Octrooibureau in Rijswijk, München, Wenen of Berlijn. De procedure duurt drie tot vier jaar. Omdat de regels betreffende octrooien ingewikkeld zijn is het handig om voor het aanvragen ervan een octrooigemachtigde in de arm te nemen. Deze kan u meer vertellen over de (inter)nationale regels en kosten die verbonden zijn aan het deponeren van een octrooi. Ook kunnen zij u helpen met het op de juiste manier opstellen van de inhoud van uw octrooi.