Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen
Sinds 1 januari 2006 is de WIA ingegaan. WIA staat voor Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen. Centraal staat hierbij: ‘Het gaat niet om wat je niet meer kan… maar om wat je nog wel kan.’ In de onderstaande tekst kunt u informatie vinden over de WIA en word getoond hoe de wet aansluit op andere regels rond ziekte op het werk, arbeids(on)geschiktheid en re-integratie.
Er gelden maximumbedragen voor de WIA-uitkeringen. Een WIA-uitkering is in veel gevallen \’loongerelateerd\’. Dit betekent dat de uitkering (mede) gebaseerd is op de hoogte van het loon dat men verdiende voordat men ziek werd. Maar als het werkelijke loon hoger is dan het ‘maximumdagloon’, wordt de uitkering op het maximumdagloon gebaseerd. Het maximumdagloon voor 2006 is vastgesteld op € 168,-
Uitgangspunten van het nieuwe stelsel in het kort
- Werkgever en werknemer zijn samen verantwoordelijk voor een gezonde werkomgeving. Hier kan de hulp worden ingeroepen van andere instanties zoals arbodiensten en het UWV.
- Beide partijen moeten zich meer inspannen dan voorheen om bij langdurige ziekte de terugkeer naar het werk mogelijk te maken. Met de WIA is de werkgever twee jaar lang verplicht tot loondoorbetaling. Daarna wordt bekeken of er voldoende is gedaan om de werknemer weer aan het werk te helpen. Is dit het geval dan wordt bekeken of er recht is op een uitkering.
- De nadruk ligt op wat mensen kunnen, niet op wat ze niet meer kunnen. Werknemers die deels arbeidsongeschikt zijn, krijgen een uitkering. Hoe arbeids(on)geschikt iemand is, hangt af van wat hij of zij door ziekte of gebrek aan inkomen verliest. Deels arbeidsongeschikten vallen onder de WGA, Werkhervatting Gedeeltelijk Arbeidsongeschikten. Onder de WGA is het voor uzelf financieel altijd lonend om te werken.
- Werken, en dus ook weer of meer werken, moet lonend zijn. Wie geheel arbeidsongeschikt is en waarbij herstel niet waarschijnlijk is, krijgt een solide uitkering; de IVA. Dit staat voor Inkomensvoorziening Volledig Arbeidsongeschikten. Bent u nu geheel arbeidsongeschikt maar is herstel waarschijnlijk dan valt u onder de Werkhervatting Gedeeltelijk Arbeidsongeschikten, WGA. WGA en IVA zijn beide onderdelen van de WIA.
- De WIA is op 1 januari 2006 (formeel op 29-12-2005) in werking getreden.
- Wie een WAO-uitkering heeft, valt niet onder het nieuwe stelsel. WAO\’ers onder de 50 jaar worden wel sinds 1 oktober 2004 strenger herkeurd, hierdoor kunnen er verandering optreden in de uitkering. Zie onder het kopje WAO-ers.
Hieronder vindt u de specifieke informatie voor de WAO’ers, werkgevers en de werknemers. %top%
WAO’ers
De nieuwe wetten en regels bij arbeidsongeschiktheid gelden alleen voor mensen die op of na 1 januari 2004 ziek geworden zijn. Wanneer u momenteel een WAO-uitkering ontvangt krijgt u niet met de WIA te maken. De huidige WAO blijft dan voor u gelden. Of er wat zal gaan veranderen is afhankelijk van uw leeftijd. Was u op 1 juli 2004 50 jaar of ouder? Dan verandert er inderdaad niets voor u. Was u op 1 juli 2004 jonger dan 50 jaar? Dan kunt u een oproep verwachten van de UWV, zodat onderzocht kan worden of u meer kunt dan tot dusver door u en UWV werd aangenomen.
Wanneer u door de UWV wordt opgeroepen dan krijgt u een nieuwe beoordeling volgens nieuwe regels. De wetgeving is hiervoor inmiddels aangepast. Dat kan voor u drie dingen betekenen:
- Na herbeoordeling kan het zijn dat er niets verandert in uw arbeids(on)geschiktheid.
- Het kan ook zo zijn dat u meer kunt verdienen dan uit de vorige keuring bleek.
- Het kan zijn dat de verzekeringsarts minder mogelijkheden en meer medische belemmeringen voor u ziet. U bent dan juist meer arbeidsongeschikt geworden en dus minder kunt verdienen.
Als u nu een WAZ- of een WAJONG-uitkering heeft, gaat u ook niet onder de WIA vallen. Wanneer u een WAJONG-uitkering ontvangt kunt u aanspraak maken op de volgende re-integratieinstrumenten:
Gedurende de eerste vijf jaar houdt u recht op uw WAJONG-uitkering wanneer u weer aan werk gaat. De inkomsten uit arbeid worden dan in mindering gebracht van uw uitkering. Dit heet anticumulatie. Daarnaast kunnen personen met een WAJONG-uitkering een beroep doen op begeleid werken, door middel van een job-coach, en is er een subsidie voor gerichte schoolondersteuning. Ook zullen ´WAJONG-ers` worden gecompenseerd wanneer zij een baan accepteren die onder hun verdiencapaciteit ligt (loon- en inkomenssuppletie). Wanneer door een arbeidsprestatie het minimumloon niet wordt gehaald is er mogelijkheid tot loondispensatie, dan hoeft de werkgever niet het minimumloon te betalen. Daarnaast zijn er nog re-integratieinstrumenten voor:
- Re-integratietrajecten
- Onbeperkte no risk polis
- Premiekorting
- Voorzieningen
- Proefplaatsing
Werkgever
Het is voor u als werkgever belangrijk dat uw werknemers gezond blijven en wanneer ze toch ziek worden snel op de werkvloer terugkeren. Hiervoor zijn zowel de werkgever als de werknemer verantwoordelijk. Er zijn duidelijke regels en afspraken om ziekte op de werkplek te voorkomen.
Wanneer er toch een werknemer van uw bedrijf ziek wordt en dat gaat langer duren dan een paar dagen of weken, dan dient u samen met hem of haar naar een oplossing te zoeken voor een terugkeer op de werkvloer. Vanaf 1 januari 2004 gelden nieuwe regels op dit gebied. Het loon van de langdurig zieke werknemer dient niet 1 jaar maar zo nodig 2 jaar lang doorbetaald te worden (minimaal 70% per jaar, maximaal 170% over twee jaar).
In de oude WAO zou een werknemer na één jaar al een uitkering ontvangen, wanneer hij of zij gedeeltelijk of geheel arbeidsongeschikt was. Maar wie na 1 januari 2004 ziek wordt krijgt te maken met de WIA. Na 2 jaar kijken de verzekeringsartsen van UWV vooral naar wat de werknemer nog wèl kan. Binnen de WIA zijn twee mogelijkheden. De eerste is dat uw werknemer nog gedeeltelijk kan werken, dat kan zijn bij u of bij een andere werkgever. De regeling WGA, Werkhervatting Gedeeltelijk Arbeidsgeschikten, treedt in werking, deze regeling zorgt ervoor dat méér werken aantrekkelijker is voor de werknemer. De tweede mogelijk is dat uw werknemer echt niet meer kan werken (wanneer het loonverlies 80% of meer is en er geen of slechts geringe kansen op herstel is), dan heeft hij of zij recht op een uitkering op grond van de regeling IVA, Inkomensbescherming Volledig Arbeidsongeschikten. Wilt u weten wat de WIA u gaat kosten? Ga daarvoor naar de financiële aspecten van de WGA en de IVA
Werknemer
Als werknemer heeft u als eerste de zorg voor uw werk, gezondheid en inkomen. Deze verantwoordelijkheid deelt u samen met uw werkgever. Gezond aan het werk zijn en blijven begint met een gezonde werkomgeving en werksituatie. Hier zijn duidelijke afspraken en regels voor opgesteld.
Kunt u plotseling uw werk niet meer (geheel) doen en dat het langer gaat duren dan een paar dagen of weken. Om zo snel mogelijk terug te keren op het werk, dient u samen met uw werkgever te gaan zoeken naar oplossingen. Vanaf 1 januari 2004 geldt dat uw werkgever niet 1 jaar, maar zo nodig 2 jaar lang uw loon doorbetaalt (voor tenminste 70%).
Bij de oude WAO zou u na een jaar al een uitkering ontvangen, afhankelijk van de mate waarin u arbeidsongeschikt bent. Wanneer u tegenwoordig ziek wordt, krijgt u te maken met de WIA. Verzekeringsartsen van de UWV zullen na twee jaar ziekte bekijken wat u nu nog wel kunt.
Binnen de WIA zijn na de beoordelingen twee mogelijkheden. Als eerste kan het zijn dat u nog gedeeltelijk kan blijven werken. Dan krijgt u te maken met de regeling WGA, Werkhervatting Gedeeltelijk Arbeidsgeschikten, deze regeling zorgt ervoor dat u meer inkomen ontvangt naar mate u meer werkt. De tweede mogelijkheid is dat u echt helemaal niet meer kunt werken, dan krijgt u te maken met de regeling IVA, Inkomensbescherming Volledig Arbeidsongeschikten. Dan bent u verzekerd van een uitkering.
Voor meer informatie over de WIA kunt u terecht op de site van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid; www.werkennaarvermogen.nl.
(Bron: Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid)
